کوپلینگ BS و اتصالات انگلیسی به آن دسته از قطعات مربوط به آتش نشانی اطلاق می گردد که بر اساس ضوابط و الزامات استاندارد BS 336 تدوین شده توسط موسسه استاندارد بریتانیا (BSI) طراحی و تولید می گردند.
معرفی اتصالات انگلیسی (BS)
سهولت در استفاده و اتصال بسیار سریع از خصوصیات بارز اینگونه کوپلینگ ها بوده و از این رو به آنها کوپلینگهای اتصال سریع یا آنی (Instantaneous) نیز گفته میشود. گروه اصلی کوپلینگهای آریا کوپلینگ شامل قطعاتی هستند که به منظور اتصال دو سر شیلنگها به یکدیگر یا اتصال شیلنگ به سایر تجهیزات آتش نشانی مرتبط مورد استفاده هستند. این گروه شامل سایزهای مختلف ورودی کوپلینگهای اتصال سریع، مادگیهای تک گوشواره، نریها، درپوشها و تبدیلها هستند.
تصویر 1: اتصالات انگلیسی (BS)
عملکرد کوپلینگ BS
همانگونه که اشاره شد کوپلینگ های BS به سبب باز و بسته شدن سریع، کاربرد وسیعی در صنعت آتش نشانی داشته و همچنین به سبب مکانیزم عملکرد ملحقات آب بند -که در ادامه به تفصیل تشریح میگردد- برای ورودیهای پر فشار بسیار مناسب هستند.
مبنای اتصال در اینگونه کوپلینگها، گوشوارههایی هستند که در طراحی قطعات مادگی تعبیه گردیده و از سه بخش اصلی دسته، زبانه و فنر تشکیل شدهاند. همانگونه که در تصویر 2 مشاهده میگردد، در هنگام اتصال، با عبور نیمه نری، زبانه ابتدا به عقب رانده شده و با فشار فنر مستحکم فولادی مجددا به جای اصلی خود باز میگردد.
در هنگام جدایش نیز، کشش دو سر گوشوارهها با نیرویی بین 65-45 نیوتن منجر به آزاد شدن کوپلینگ نری از پشت زبانه و باز شدن کوپلینگ میگردد. لازم به ذکر است در نوع مادگی تک گوشواره عمل جدایش با چرخش نیم دور گوشواره انجام میپذیرد. (تصویر 3)
تصویر 2: باز و بسته شدن کوپلینگ تصویر 3: باز شدن مادگی تک گوشواره
مکانیزم آب بندی کوپلینگ انگلیسی (BS)
مکانیزم آب بندی کوپلینگها پس از اتصال، مستقیما به طراحی و عملکرد واشر لاستیکی مخصوصی که در نیمه مادگی تعبیه شده، مرتبط است. در اثر فشار آب ورودی به کوپلینگ، قسمت مخروطی این واشرها به بدنه بخش نری چسبیده و آب بندی بدون کوچکترین نشتی انجام میشود. بنابراین توجه به میزان سختی متریال در تولید این واشرها به عنوان قطعه تاثیرگذار در عملکرد کوپلینگ بسیار ضروری است.
سختی بالا به خصوص در فشارهای پایین از آب بندی مناسب جلوگیری نموده و سختی پایین نیز منجر به خارج شدن واشر از محل خود و حتی پارگی آن میشود.
تصویر 4: واشر آب بند
تولید
نوع آلیاژ استفاده شده و فرایند تولید کوپلینگ انگلیسی بر اساس محیط کار و نوع سیال عبوری متفاوت است. با توجه به مواد پیشنهادی در استاندارد BS 336، عمدتا آلیاژهای پایه آلومینیوم در مجاورت با آب معمولی و آلیاژهای پایه مس در مواقعی که آب ورودی حاوی نمک و املاح خورنده دیگر هستند مد نظر است.
با این وجود توجه به اقلیم و نوع استفاده از یک سو و حساسیت و اهمیت پایگاه مصرف کننده از سوی دیگر، عامل اصلی در انتخاب مواد بهینه است. بعنوان مثال صنعت نفت و محیطهای صنعتی وابسته به آن همواره از حساسیت و اهمیت بسیار بالایی در بحث اطفا برخوردار هستند -به ویژه در کشور ما به لحاظ استقرار عمده سایت های نفتی در مجاورت محیطهای خورنده دریایی و استفاده از آب شور- و ورود به این حوزه مستلزم بررسیهای بسیار دقیق علمی و عملکردی است.
همچنین بسته به نوع مواد مصرفی، فرایند تولید قطعات تعریف میگردد که عمدتا شامل ریخته گری، فورج و ماشینکاری دقیق CNC است. باید توجه داشت هرگونه ضعف کیفی در نوع متریال مصرفی یا انتخاب فرایند و تجهیزات نامناسب، مستقیما در کیفیت، نتایج تستها و در نهایت عملکرد این گروه پر اهمیت کالایی تاثیر نامطلوب و غیر قابل جبرانی به جای خواهد گذاشت.
پیشنهاد مطالعه: معرفی انواع کوپلینگ آتش نشانی
بازرسی و کنترل کیفی
فرایند بازرسی حین و پس از تولید به لحاظ ابعادی، متالورژیکی و مکانیکی با توجه به حساسیت بالای قطعات باید به دقت تدوین شود. با توجه به حضور سیال در داخل مدار، تست فشار هیدوراستاتیک مطابق با دستورالعمل استاندارد BS 336، برای کلیه کوپلینگهای انگلیسی الزامی است. این تست تا فشار 24 بار و مدت زمان 2 دقیقه انجام شده و قطعات به لحاظ نشتی به طور کامل بازرسی میشوند. وجود هر گونه نشتی در این حد از فشار مورد پذیرش نیست.
در این خصوص نیز شرایط بهره برداری می تواند موثر باشد و پیش از هر اقدامی، فشار ورودی پایگاه مورد نظر باید دقیقا کنترل گردد. معمولا سازندگان مطرح به منظور پوشش حداکثری بازار، در طراحی و انتخاب متریال، حد بالاتری از بیشینه فشار استاندارد تست هیدوراستاتیک را لحاظ میکنند.
انواع کوپلینگ انگلیسی آریا کوپلینگ
از جمله ویژگیهای دیگر کوپلینگهای این گروه، مقاومت آنها به ضربات ناشی از برخوردهای حین فرایند اطفا حریق مثلا برخورد کوپلینگ با زمین است. علیرغم عدم اشاره استاندارد BS 336 به تستهای مکانیکی، برای اطمینان از عملکرد مناسب اتصالات در هنگام وقوع حریق، تولیدکنندگان باید استحکام و مقاومت قطعات به ضربه را که متاثر از نوع مواد انتخاب شده و کیفیت فرایند تولید هستند، مرتبا اندازه گیری و بررسی نمایند.
همچنین با توجه به اینکه این قطعات مصرفی نبوده و به طور مداوم و مرتب مورد استفاده قرار نمیگیرند، علاوه بر طراحی قطعات به گونهای که گذشت زمان تغییری در کیفیت عملکرد آن نداشته باشد-به طور مثال جلوگیری از ورود گرد و خاک محیط به داخل گوشواره با تعبیه درپوش مناسب- لزوم بازرسیهای دورهای و تدوین برنامه تعمیرات و نگهداری توسط مصرف کنندگان اجتناب ناپذیر است.
در این خصوص نیز سازندگان باید امکان بررسیهای دورهای و سهولت در باز و بسته نمودن مجموعه قطعات مونتاژی را بدون کاهش حساسیتهای عملکردی برای بهره بردار فراهم نموده و در طراحیهای خود لحاظ نمایند.
تصویر 5: درپوش مخصوص برنجی آریا جهت جلوگیری از ورود گرد و خاک به همراه آچار مخصوص سرویس و نگهداری
پیشنهاد مطالعه: انواع تجهیزات آتش نشانی و اطفای حریق